W czym tkwi tajemnica superstulatków?

30 września 2025, 07:44

Superstulatkowie, osoby które dożyły co najmniej 110 lat, to wciąż wyjątkowe zjawisko. Najdłużej żyjącym człowiekiem, którego wiek został udowodniony, była zmarła w 1997 roku Jeanne Calment. Żyła 122 lata. Naukowcy z Hiszpanii, USA oraz Wielkiej Brytanii postanowili dowiedzieć się czegoś więcej na temat superstulatków i przeprowadzili analizę multiomiczną Marii Branyas, która zmarła w sierpniu 2024 roku w wieku 117 lat i w chwili badań była najstarszą żyjącą osobą na świecie.



Świetnie zachowany dolmen sprzed 5000 lat odkryty w Andaluzji

29 września 2025, 07:23

Podczas czwartego sezonu badawczego prowadzonego na stanowisku La Lentejuela w pobliżu miejscowości Teba w Andaluzji, archeolodzy z Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cádiz) odkryli dolmen sprzed co najmniej 5000 lat. Zabytek o długości 13 metrów zachował się w świetnym stanie, dzięki czemu będziemy mogli lepiej poznać zwyczaje pogrzebowe oraz sieci handlowe istniejące w III tysiącleciu przed Chrystusem na południu Półwyspu Iberyjskiego.


Supermasywna czarna dziura we wczesnym wszechświecie szybko przybiera na wadze

26 września 2025, 15:12

W dobie niezmiennie ciekawych odkryć, szczególnie związanych z JWST, wracamy do fundamentalnych pytań dotyczących początków Wszechświata. W odległości 12,8 miliardów lat świetlnych od Ziemi znajduje się czarna dziura o masie około miliarda mas Słońca. Powstała zatem w czasie krótszym niż miliard lat po Wielkim Wybuchu. Dziurę odkryto przed dwoma laty, a dzięki teleskopowi Chandra wiemy, że zasila ona kwazar RACS J0320-35. Chandra pozwolił też stwierdzić, że czarna dziura rośnie w rekordowo szybkim tempie.


Japończycy odkryli, dlaczego papieros pomaga przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego

25 września 2025, 10:41

Palenie tytoniu związane jest z olbrzymią liczbą różnorodnych zagrożeń dla zdrowia. Są jednak sytuacje, gdy papieros pomaga. Tak jest na przykład w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Nie od dzisiaj wiadomo, że papierosy przynoszą ulgę osobom cierpiącym na tę chroniczną chorobę. Naukowcy z japońskiego instytutu badawczego RIKEN odkryli mechanizm, który stoi za zbawiennym skutkiem dymka. Dzięki nim chorzy będą mogli poczuć ulgę, bez narażania się na choroby powodowane paleniem.


Potwierdzono rozbieżności między Modelem Standardowym, a wynikami eksperymentów

25 września 2025, 09:07

Nowe analizy przeprowadzone przez naukowców pracujących przy eksperymencie LHCb w CERN-ie potwierdzają [PDF] istnienie rozbieżności pomiędzy uzyskanymi wynikami eksperymentów, a przewidywaniami Modelu Standardowego. By jednak stwierdzić, czy mamy tutaj do czynienia ze zjawiskami wykraczającymi poza Model, potrzebujemy więcej danych i udoskonalonych metod obliczeniowych.


Ile etanolu spożywa dziki szympans? Badania pokazują, skąd ludzka skłonność do alkoholu

24 września 2025, 09:06

Dzikie szympansy spożywają dziennie 14 gramów etanolu. Biorąc pod uwagę masę ich ciała, to odpowiednik ponad dwóch drinków. Takie wnioski płyną z pierwszych badań, podczas których udało się zmierzyć zawartość etanalu w owocach dostępnych szympansom w ich naturalnym środowisku w Afryce. Nie wiemy, czy małpy celowo spożywają bardziej dojrzałe owoce, z większą zawartością alkoholu. Jednak ich powszechna dostępność w środowisku sugeruje, że alkohol jest zwykłą częścią ich diety i że prawdopodobnie był też częścią diety przodków człowieka.


Wyjątkowe dowody na mistrzostwo rzymskich vitriarii

23 września 2025, 10:38

Na zdjęciu jedyne tego typu zachowane dowody na mistrzostwo szklarzy (vitriarii) starożytnego Rzymu – buteleczki w kształcie sandałów.


Szczepienie przez rozciąganie. Szczepionki bez użycia igły bardziej skuteczne niż tradycyjne?

19 września 2025, 11:50

Samo rozciągnięcie skóry pozwalało na bardziej efektywne dostarczenie szczepionki, niż wykorzystanie igły, mówi doktor Stuart Jones z King's College London. Brytyjczycy wraz z naukowcami z Narodowego Instytutu Badań Zdrowia i Medycyny (INSERM, Institut national de la santé et de la recherche médicale) zaprezentowali urządzenie, które zasysa skórę rozciągając ją i zwiększając jej zdolność do absorbowania dużych molekuł.


Bakterie i grzyby z jamy ustnej zwiększają ryzyko raka trzustki

19 września 2025, 10:31

W naszych ustach żyją setki gatunków grzybów i bakterii. Naukowcy z Langone Health Uniwersytetu Nowojorskiego stwierdzili, że łączna obecność 27 z tych gatunków aż 3,5-krotnie zwiększa ryzyko zachorowania na jeden z najbardziej śmiercionośnych nowotworów – raka trzustki.


Tajemnicze czerwone kropki w kosmosie to „gwiazdy czarnych dziur”?

16 września 2025, 07:44

Niedługo po tym, jak Teleskop Jamesa Webba rozpoczął pracę, naukowcy zauważyli na przesłanych przez niego zdjęciach coś niezwykłego – niewielkie czerwone kropki. Niezwykłe obiekty były wyraźne i było ich całkiem sporo. Od razu stało się jasne, że Webb zauważył coś, czego nie widział Hubble. Kolejne spływające dane pokazały, że obiekty są kompaktowe i znajdują się w odległości 12 miliardów lat świetlnych. A analizy widma światła nie pasowały do żadnych znanych nam obiektów. Astronomowie musieli więc szukać poza standardowymi wyjaśnieniami.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy